Gedächtnisallee 5
D-92696 Flossenbürg

+49 9603-90390-0

Personel SS

Codzienność w sztabie komendantury obozowej SS była naznaczona pracą zarządzającą. Pracownicy administracji SS mają dycydujący udział w przestępstwach. Odpowiadają za zaplanowane niedożywienie więźniów i niedostateczną dostępność leków. Do biurokratycznej rutyny należą udzielanie jak najbardziej brutalnych kar obozowych, zabójstwa na więźniach i zarządzanie zmarłymi.

Dla większości SS-manów pracę codzienną stanowi nadzór nad więźniami, przedstawiający dla nich jedynie jedną anonimową masę. Przestępstwa są na porządku dziennym.

1

Kommandant

Jakob Weiseborn (1892–1939)

Jakob Weiseborn urodził się we Frankfurcie nad Menem. Kończy szkołę średnią i nie ucząc się żadnego zawodu bierze udział w pierwszej wojnie światowej.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Weiseborn wstępuje w 1931 r. do SS i NSDAP. Od 1935 roku działa w służbach strażniczych obozów w Dachau, Columbia-Haus i w Esterwegen. Następnie zajmuje wiodące stanowiska w obozach koncentracyjnych Dachau, Sachsenhausen i Buchenwald.

Weiseborn zostaje w maju 1938 r. pierwszym komendantem obozu koncentracyjnego Flossenbürg. O jego działalności tamże nie posiada się zbyt wiele wiedzy. W jego okresie powstaje obóz. 20 stycznia 1939 r. umiera w niewyjaśnionych okolicznościach.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Karl Künstler (1901–1945)

Karl Künstler urodził się w Turyngijskim Zella, okręg Mühlhausen. Po ukończeniu szkoły pracuje na poczcie. W wieku 18 lat zaciąga się do wojska (Reichswehr).

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1932 wstępuje do SS i NSDAP. Począwszy od 1935 roku jest instruktorem w szkole oficerskiej SS w Tölz, następnie dowódcą w służbach strażniczych w obozach Columbia-Haus i Dachau.

W styczniu 1939 zostaje komendantem w obozie koncentracyjnym Flossenbürg. Nakazuje wykonywanie egzekucji i toleruje okrucieństwa. Za zastrzelenie więźniów podczas ucieczki udziela strażnikom urlopu specjalnego. Często obserwuje się u niego nadużywanie alkoholu. Po kolejnej pijatyce dowództwo SS przenosi go we wrześniu na Bałkany. Na krótko przed końcem wojny ginie podczas walk pod Norymbergą.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Egon Zill (1906–1974)

Urodzony w Plauen Egon Zill uczy się po szkole podstawowej zawodu piekarza.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W wieku 17 lat zostaje członkiem NSDAP i SA. W 1926 r. przyłącza się do pierwszej jednostki SS w Saksonii. Pracuje jako pomocnik w wielu zakładach, następnie jako portier w fabryce. Od 1934 działa w obozach Hohenstein, Lichtenburg, Dachau i Ravensbrück.

Po zakończeniu jego służby jako komendanta obozu koncentracyjnego Natzweiler, Zill zostaje we wrześniu 1942 komendantem obozu koncentracyjnego Flossenbürg. Z nieznanych powodów zostaje rok później przeniesiony na front.

W 1952 roku zostaje aresztowany i skazany na dożywotnią karę więzienia. Jednak już w 1963 r. zostaje wypuszczony na wolność. Aż do swojej śmierci żyje w Dachau.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Max Koegel (1895–1946)

Max Koegel urodził się w Füssen. Krewni wychowują go jako sierotę. Pracuje jako pasterz i przewodnik górski.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Po udziale w pierwszej wojnie światowej pracuje w różnych miejscach. W 1932 roku wstępuje do NSDAP, SA i SS jak i tworzy pierwszą jednostkę SS w Füssen. Od kwietnia 1933 roku działa w obozie koncentracyjnym Dachau. W następnych latach pracuje w obozach Columbia-Haus, Sachsenhausen, Lichtenburg, Ravensbrück i Majdanek.

W maju 1943 roku zostaje komendantem obozu koncentracyjnego Flossenbürg. W miejscowości daje się poznać jako uprzejmy człowiek. W obozie nakazuje znęcać się nad więźniami i zabijać ich.

Pod koniec wojny ukrywa się. W 1946 roku zostaje aresztowany i popełnia samobójstwo.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Adiutantura

August Harbaum (1913–nieznane)

August Harbaum urodził się w Gütersloh. Już jako 14-latek przyłącza się do skrajnie prawicowego »Jungstahlhelm«.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Po kupieckiej szkole zawodowej pracuje jedynie dorywczo. W 1932 wstępuje do NSDAP i SS. Porzuca pracę na rzecz działalności w SS w pełnym zakresie. Na jesień 1934 roku zapisuje się do szkoły SS w Wewelsburg. Z powodu wykroczeń dyscyplinarnych zostaje karnie skierowany do szkolenia do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Następnie trafia do służb strażniczych w obozie koncentracyjnym Dachau.

Od marca 1939 roku jest adiutantem w obozie koncentracyjnym Flossenbürg. Nic nie wiadomo o jego traktowaniu więźniów. W lutym 1940 roku zostaje przeniesiony do Oranienburg. Tam kieruje wydziałem głównym zatrudnienia inspektora obozu koncentracyjnego.

Nieznany jest jego dalszy los.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Ludwig Baumgartner (1909–nieznane)

Ludwig Baumgartner urodził się w Nersingen/Bawaria. Po szkole zostaje pracownikiem banku.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Do 1931 roku pracuje w banku Gewerbebank Ulm, następnie zatrudniony jest jako handlowiec w hurtowni perfumów. W wieku 22 lat wstępuje do NSDAP, SA i SS. Od lata 1934 roku pracuje w obozach Oranienburg i Sachsenhausen.

Na wiosnę 1940 roku przybywa jako adiutant do obozu koncentracyjnego Flossenbürg. Baumgartner uczestniczy w dużej mierze w przestępstwach. Urazy kolana uniemożliwiają jego udział na froncie. Aż do końca wojny pozostaje we Flossenbürgu. Następnie skrywa się i od tego czasu uważany jest jako przepadły bez wieści.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Johanna Rautschka (1924–nieznane)

Johanna Rautschka urodziła się w Ulibitz/Sudetenland. W Bischofteinitz (dzis. Horsovsky Tyn) uczęszcza do szkoły obywatelskiej.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Już od wczesnych lat jest pod wpływem nastrojów nacjonalsocjalistycznych w Sudetenland. Jest członkinią »Deutschen Turnverbandes« i »Jugendbewegung der Sudetendeutschen Partei«. W Regesnburgu uczęszcza do szkoły handlowej. Następnie zobowiązuje się do służby i działalności na rzecz Rzeszy. W maju 1943 roku wojewoda Bischofteinitz podaje jej do wiadomości zobowiązanie jej do służby w SS. W 1944 roku wyucza się w Szkole Rzeszy SS w Oberehnheim/Elsass na telefonistkę. W tej funkcji Rautschka pracuje w KZ Auschwitz.

W 1945 roku zostaje przeniesiona do działu informacji w KZ Flossenbürg. Ihr weiterer Werdegang ist unbekannt.

Früh wird sie von der nationalistischen Stimmung im Sudetenland geprägt. Sie ist Mitglied des »Deutschen Turnverbandes« und der »Jugendbewegung der Sudetendeutschen Partei«. In Regensburg besucht sie die Kaufmannsschule. Anschließend folgen Dienstverpflichtung und Reichsarbeitsdienst. Im Mai 1943 teilt ihr der Landrat von Bischofteinitz mit, dass sie zum Dienst für die SS verpflichtet wird. 1944 wird sie an der Reichsschule-SS Oberehnheim/Elsass zur Fernmelderin ausgebildet. In dieser Funktion ist Rautschka im KZ Auschwitz tätig.

1945 wird sie in die Nachrichtenstelle des KZ Flossenbürg versetzt. Jej dalszy los nie jest znany.


Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Dział polityczny

Wilhelm Faßbender (1892–1970)

Urodzony w Kolonii Wilhelm Faßbender wyuczył się po szkole podstawowej zawodu farmaceuty. Od 1912 do 1918 służył w wojsku.

W 1922 roku zaczyna służbę w Policji. W 1933 roku zostaje członkiem NSDAP. Krótko należy do SA.

W październiku 1938 przeniesiony jako policjant kryminalny do obozu koncentracyjnego Flossenbürg. Wykonuje funkcję kierownika działu politycznego. Podwładni tego działu za pomocą tortur wymuszają na więźniach przyznanie się do winy. Dopiero od roku 1940 członek SS. W październiku 1943 roku z powrotem przeniesiony do Policji Kryminalnej w Kolonii.

Faßbender pracuje po wojnie jako prywatny detektyw w Kolonii. Przeciwko niemu wytacza się dwa postępowania śledcze. Obydwa zostają zamknięte.

1922 tritt er seinen Dienst bei der Polizei an. 1933 wird er NSDAP-Mitglied. Kurz ist er auch Mitglied der SA.

Fritz Schlundermann (1908–1989)

Fritz Schlundermann urodził się w Hagen-Haspe. Po zakończeniu szkoły wyższej średniej zaczyna w 1926 roku wykształcenie w »Deutsche Bank und Diskontogesellschaft«.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Po krótkim bezrobociu w 1931 roku przechodzi jako pracownik do administracji krajowej Barmer Ersatzkasse w Dortmundzie. W 1933 roku wstępuje do NSDAP i SS.

W lutym 1941 roku przystępuje do służby w obozie koncentracyjnym Flossenbürg. Początkowo trafia do służb strażniczych. Pod koniec 1942 roku przyjęty do działu politycznego, prowadzi począwszy od roku 1943 do końca wojny Urząd Stanu Cywilnego w Komendanturze. Opisywany przez więźniów jako brutalny.

Po wojnie żyje nieruszany najpierw w Paderborn, następnie w Iserlohn.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Wilhelm Stieger (1910–nieznane)

Wilhelm Stieger urodził się w Essen-Werden. Studiuje ekonomię i prawo i robi doktorat w tych dwóch przedmiotach.

Po studiach pracuje jako rewizor. W 1933 roku wstępuje do SS i NSDAP. We wrześniu 1939 zaciągnięty do Regimentu Piechoty SS, rok później zostaje zwolniony.

W 1941 roku ponownie powołany, tym razem do KZ Flossenbürg. Stieger działa tutaj w służbach strażniczych i w dziale politycznym. W listopadzie 1941 roku przeniesiony do administracji SS w Berlinie. W Urzędzie do spraw rasowych i osiedleńczych jest odpowiedzialny przede wszystkim za kwestie utrzymania rodzin członków SS.

Jego dalszy los nie jest znany.

1

Kierownictwo obozu aresztu ochronnego

Johann Aumeier (1906–1948)

Johann Aumeier urodził się w Ambergu/Oberpfalz geboren. Po zakończeniu szkoły uczy się zawodu mechanika.

Zdjęcie: Muzeum Państwowe Auschwitz-Birkenau, Oświęcim

Do 1929 roku pracuje w swoim zawodzie. Następnie zostaje pracownikiem NSDAP. Od 1934 roku w służbach strażniczych w obozach Dachau, Esterwegen, Lichtenburg i Buchenwald.

W maju 1938 roku zostaje kierownikiem obozu aresztu ochronnego w KZ Flossenbürg. Bierze udział w masowych egzekucjach w obozie. Na początku 1942 roku zostaje przeniesiony. Do końca wojny na kierowniczych stanowiskach w obozach Auschwitz, Vaivara, Dachau und Mysen/Oslo.

Aumeier zostaje w Polsce postawiony w 1948 roku przed sądem i musi ponieść odpowiedzialność za swoje przestępstwa. W tym samym roku zostaje stracony.

Zdjęcie: Muzeum Państwowe Auschwitz-Birkenau, Oświęcim

Karl Fritzsch (1903–1945)

Karl Fritzsch urodził się w Nassengrub/Sudetenland. Po szkole podstawowej pracuje jako dekarz, następnie zatrudniony w żegludze po Dunaju.

Zdjęcie: Landesarchiv Nordrhein-Westfalen, Duisburg

W 1930 roku wstępuje do NSDAP i SS. W maju 1933 powołany do Policji Pomocniczej w Regensburgu, następnie przeniesiony do KZ Dachau versetzt. Tam pracuje przes siedem lat, po czym przejmuje kierownicze stanowisko przy budowie obozu koncentracyjnego Auschwitz.

W styczniu 1942 roku trafia do Flossenbürga jako kierownik obozowy aresztu ochronnego. Więźniowie znają go jako jak najbardziej brutalnego. W budynku aresztu własnoręcznie morduje więźniów. Jesienią 1944 roku przeniesiony na front. Fritzsch ginie podczas walk o Berlin.

Zdjęcie: Landesarchiv Nordrhein-Westfalen, Duisburg

Adolf Nies (1905–1994)

ZATRUDNIENIE W PRACY

Adolf Nies urodził się w Weilburg/Lahn. Po zakończeniu studiów inżynierii maszynowej podejmuje się tylko prac dorywczych.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1933 wstępuje do SS i NSDAP. Od 1936 roku pracuje jako inspektor pożarnictwa.

Na początku 1941 roku trafia do służb strażniczych w KZ Flossenbürg. Od późnego lata 1942 przydzielony do pracy w budynku aresztu. Tam dokonuje zabójstw. Według opowieści więźniów czynił to bez jakichkolwiek oznak uczuć. Jesienią 1944 roku przechodzi jako dowódca komanda do podobozu Bayreuth. Po próbie ucieczki więźnia, przeniesiony na to samo stanowisko do podobozu Mittweida.

Po wojnie udaje mu się ukryć. Przy wymeldunku Niesa przez żonę na policji przy zmianie miejsca zamieszkania, zostaje aresztowany. W 1955 roku Sąd Okręgowy w Weiden skazuje go na cztery lata więzienia.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Hildegard Krüger (1922–1994)

Urodzona w Berlinie Hildegard Krüger pracuje po skończeniu szkoły podstawowej jako pakowaczka w firmie Osram w Berlinie.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Tam zostaje zwerbowana jako strażniczka. W lecie 1944 roku bierze udział w szkoleniu prowadzonym przez ochronę wojskową obozu koncentracyjnego Flossenbürg. W ramach tego szkolenia poddana kontroli pod względem policyjnym, zdrowotnym jak i poglądowym. Od września należy do pocztu Waffen-SS. Razem z 16 innymi uczestniczkami szkolenia zostaje skierowana do podobozu Industriewerke A.G. w Plauen. Od 25 października 1944 wypełnia służbę strażniczki w podobozie Zwodau. Nic nie wiadomo na temat jej traktowania więźniów.

Umiera w 1994 roku w Berlinie.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Rudi Schirner (1912–1978)

ZATRUDNIENIE W PRACY

Rudi Schirner urodził się w Klein-Jena/Sachsen-Anhalt. Po zakończeniu szkoły uczy się zawodu mechanika. Następnie jest bezrobotny.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1931 wstępuje do SA i NSDAP, rok później do SS. Od września 1933 roku w służbach strażniczych w obozach Lichtenburg i Buchenwald.

W czerwcu 1938 Schirner trafia do Flossenbürga. Podżega brutalność kapo i znęca się nad więźniami, którzy w niektórych przypadkach z tego względu umierają. Na przełomie 1941 i 1942 roku uczestniczy w masowych egzekucjach poza obozem. Od lutego 1942 roku prowadzi podobóz Stulln. Pod koniec 1942 roku trafia na front.

Po wojnie rozpoznaje go jeden z więźniów. Schirner zostaje skazany na 18 lat pozbawienia wolności, jednak już w 1953 roku zostaje zwolniony. Aż do swojej śmierci żyje w Hamburgu i w Kaltenkirchen/Schleswig-Holstein.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Dział administracyjny

Hermann Kirsammer (1913–nieznane)

Hermann Kirsammer urodził się w Magolsheim/Schwäbische Alb. Po zakończeniu szkoły podstawowej zdobył wykształcenie handlowca.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1934 roku zapisuje się do SS. Zostaje przeniesiony do służb strażniczych obozów Columbia-Haus i Sachsenhausen. Od 1939 do 1943 jest na froncie dowódcą administracyjnym jednostki bojowej SS. W październiku 1943 roku Kirsammer trafia do KZ Flossenbürga jako kierownik administracji. We Flossenbürgu pracuje do końca wojny. Nie jest nic znane na temat jego traktowania więźniów.

Po wojnie Kirsammer zostaje aresztowany i skazany w 1947 roku na dożywotnią karę pozbawienia wolności. W lutym 1952 roku wychodzi jednak już na wolność - ze względu na dobre prowadzenie. Jego dalsze losy nie są znane.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Dział medyczny

Dr. Alfred Schnabel (1888–1955)

Alfred Schnabel urodził się w śląskim Wünschelburg. Po studiach medycznych pracuje w klinice uniwersyteckiej w Jenie.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Schnabel bierze udział w wojnach światowych. Po wojnie pracuje w klinice uniwersyteckiej w Breslau (Wrocławiu). Następnie otwiera własny gabinet laryngologiczny. W maju 1933 roku wstępuje do NSDAP i w czerwcu do SS.

Od 1941 pracuje w wielu szpitalach polowych SS zanim zostanie w sierpniu 1942 roku lekarzem miejscowym obozu koncentracyjnego Flossenbürg. Następnie pracuje w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen i w jednym ze szpitali polowych Wehrmachtu.

W 1945 roku Schnabel trafia do rosyjskiej niewoli jenieckiej, z której zostaje zwolniony po trzech latach. W 1950 roku otwiera gabinet lekarski Dr. Schnabel w Kolonii.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Dr. Richard Trommer (1910–1945)

Richard Trommer urodził się w Münnerstadt/Mainfranken. Studiuje medycynę na uniwersytetach Würzburg, Kiel i Frankfurt/Main.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1933 wstępuje do NSDAP, nacjonalsocjalistycznego związku studentów i SS. Po ukończeniu studiów w 1936 roku pracuje jako praktykant medycyny, lekarz asystujący i pomocniczy w różnych szpitalach i klinikach dla nerwowo chorych. Od jesieni 1941 roku lekarz obozowy w rewirze więziennym KZ Flossenbürg. Tam dokonuje zabójstw na więźniach wstrzykując im truciznę. Następnie pracuje jako lekarz w obozach Neuengamme i Ravensbrück. W Ravensbrück bierze udział w selekcjach kobiet, mordowanych następnie w komorach gazowych. Na krótko przed końcem wojny Richard Trommer popełnia samobójstwo.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Służby strażnicze

Ludwig Buddensieg (1884–1968)

Ludwig Buddensieg urodził się w Weißenfels/Saale. Po ukończeniu szkoły średniej pracuje w stoczni w Kiel, następnie zaciąga się do marynarki wojennej i bierze udział w pierwszej wojnie światowej.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

W 1919 roku otwiera własny zakład jako handlowiec techniczny. Ze względu na złą sytuację gospodarczą zakład słabo prosperuje. Już w 1927 roku wstępuje do NSDAP i w 1930 do SS. Od 1933 roku robi karierę jako dyrektor administracyjny w AOK.

W sierpniu 1939 roku zaczyna służbę w KZ Flossenbürg. Tam dowodzi kompanią strażniczą. W marcu 1944 roku opuszcza SS w niewyjaśnionych okolicznościach.

W 1947 roku skazany na dożywocie, ponieważ ponosi współodpowiedzialność za rozstrzelanie więźniów podczas ucieczki. Już w 1951 roku wypuszczony na wolność.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin
1

Kierownictwo budowlane

Ludwig Petz (1912–nieznane)

Urodzony w Monachium Ludwig Petz uczy się zawodu murarza. W 1934 roku kończy studia jako mistrz budowlany i architekt.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin

Do 1938 roku jest kierownikiem budowlanym Wehrmachtu. Następnie pracuje dla SS jako architekt. Na początku 1940 roku zostaje przyjęty do SS i natychmiast zakwalifikowany jako oficer.

Od listopada 1941 roku jest kierownikiem budowy KZ Flossenbürg. Petz bierze udział w budowie kasyna SS i nowej komendantury. Nic nie jest znane na temat jego traktowania więźniów. W lipcu 1942 roku przeniesiony do Serbii. Pod koniec 1944 roku Petz trafia do 10-ej brygady budowlanej kolei. Około 500 żydowskich więźniów musi naprawiać tam szkody po nalotach bombowych na sieć kolejową pod Offenburgiem i Ansbachem. Niewypały i naloty samolotowe aliantów powodują śmierć wielu więźniów.

Dalsze losy Ludwig Petza nie są znane.

Zdjęcie: Bundesarchiv Berlin